dt. vị thần chủ phương bắc. Thời xưa có lễ cổ gọi là lễ nghinh đông. Mùa đông ứng với phương bắc, màu đen. Cho nên vào ngày lập đông, thiên tử dẫn trăm quan ra ngoài thành phía bắc làm ễ tế thần Hắc Đế để đón mùa đông đến. Sách Lễ Ký thiên Nguyệt lệnh ghi: “Ngày lập đông, thiên tử đích thân dẫn tam công cửu khanh Đại phu ra nghinh đông ở bắc giao.” (立冬之日,天子親師三公九卿大夫以迎冬於北郊). Sách hậu Hán Thư thiên Tế tự chí trung: “Ngày lập đông, đón mùa đông ở bắc giao, tế Hắc Đế, Huyền Minh, cờ xe quần áo đều màu đen cả.” (立冬之日,迎冬于北郊,祭黑帝玄冥,車旗服飾皆黑). Hắc Đế, Huyền Minh đà đổi ấn, sóc phong, bạch tuyết hãy đeo đai. (Trừ tịch 194.3). |