Tự Điển Chữ Nôm Dẫn Giải
Nôm Characters with Quotations and Annotations
GS.TSKH Nguyễn Quang Hồng.

Quốc Ngữ hoặc Hán-Nôm:

Phần giải nghĩa
苔 dày
#C2: 苔 đài
◎ Có bề ngang lớn (trái với mỏng). Khít chặt (trái với thưa).

𫃵顛𦃿壯仍荄迭苔

Lụa đen vải trắng những gai dệt dày.

Ngọc âm, 23a

大地苔南岳跬 九霄永北辰高

Đại địa dày, nam nhạc khỏe. Cửu tiêu vắng, bắc thần cao.

Ức Trai, 24b

玉𤒘𨑮分揾渚苔 姅彙𱪹𱪹買方西

Ngọc đúc mươi phần vẫn chửa dày. Nửa vừng (vầng) rựng rựng mé phương Tây.

Hồng Đức, 4a

項王歇𠅜色𬰢苔朋坦

Hạng Vương hết lời, sắc mặt dày [sượng sùng] bằng đất.

Truyền kỳ, I, Hạng Vương, 11a

苔 đày
#C2: 苔 đài
◎ Chịu tội buộc phải lìa xa quê quán.

󰅒苔㐌 𩛂期衛補職寠局星曹

Nay đày đã no kỳ [đủ kỳ hạn], về bổ chức cũ cục Tinh tào.

Truyền kỳ, I, Trà Đồng, 55b

妾𠸗預𨀈仙娥 宴瓊 瑤仕𱔩花默苔

Thiếp xưa dự bước tiên nga. Yến quỳnh dao sẩy chén hoa, mắc đày.

Sơ kính, 26b

𱢭𤼸𱔀表最苔𠫾賖

Sớm dâng lời biểu, tối đày đi xa.

Vân Tiên, 14a

〄 Đày đọa: bị vùi dập, hành hạ khổ sở.

媄𡥵苔墮西楼 呌𡗶𠳿坦別侯埃兵

Mẹ con đày đọa Tây lâu. Kêu trời vỉ đất, biết hầu ai bênh.

Thiên Nam, 22b

女苔墮𥘷強寃托𫅷

Nỡ đày đọa trẻ, càng oan thác già.

Truyện Kiều, 14b

苔 đầy
#C2: 苔 đài
◎ Lượng chứa đã đủ. Số lượng nhiều, tràn khắp.

供养苔九玄七祖

Cúng dàng đầy [đủ, khắp] cửu huyền thất tổ.

Phật thuyết, 4a

恾之珠苔廩玉苔廂

Màng chi châu đầy lẫm, ngọc đầy rương.

Hoa Yên, 32a

秋清䏾𤑟𨑮分𠓇 壼瀝香 冬𱥯斛苔

Thu thanh bóng tỏ mươi phần sáng. Hồ sạch hương đong mấy hộc đầy.

Hồng Đức, 9b

𢲨𢲨蔞卷耳 拯苔迎 丐筐

Hái hái rau quyển nhĩ. Chẳng đầy nghiêng cái khuông.

Thi kinh, I, 5b

㐱体𬰢𡗶熾𠓨𬮌數𦼔撑播苔边㙴

Chỉn thấy mặt trời xế vào cửa sổ, rêu xanh bá đầy bên thềm.

Truyền kỳ, I, Khoái Châu, 30b

苔茹㘇㗂𧋆撑

Đầy nhà vang tiếng ruồi xanh.

Truyện Kiều, 13a

𠰘唁打𨁟鉢苔

Miếng ngon đánh ngã bát đầy.

Nam lục, 23a

〄 Đầy đặn: vẻ tròn trịa, hoàn hảo.

囷𦝄苔惮󰞺 𧍋𦬑囊

Khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nang.

Truyện Kiều, 1a

◎ Đầy tớ: đứa ở.

𬏑堆巴坎坦昆螉 苔四[咍]𦓿矯慢夢

Ruộng đôi ba khoảnh đất con ong. Đầy tớ hay cày kẻo mượn mòng.

Ức Trai, 21a

〄 Đầy tớ (đệ tử): người theo học.

翁修定 立頭嗔求𫜵苔四

Ông Tu Định rập đầu, xin cầu làm đầy tớ.

Cổ Châu, 2b

茹𠇮𢀨重𧵑改[饒]苔四 侯下計庄掣

Nhà mình sang trọng, của cải nhiều, đầy tớ hầu hạ kể chẳng xiết.

Bà Thánh, 3b