Tự Điển Chữ Nôm Dẫn Giải
Nôm Characters with Quotations and Annotations
GS.TSKH Nguyễn Quang Hồng.

Quốc Ngữ hoặc Hán-Nôm:

Phần giải nghĩa
盃 bôi
#C1: 盃 bôi
◎ Như 杯 bôi

盃博𱥯胡𣋀泊閉 汝𬂙𧗱漢仍 縁之

Bôi bác với Hồ sao bạc bấy. Nhớ trông về Hán những duyên chi.

Hồng Đức, 69b

柴隐麻𥈶蔑欺 𧡊公藴時湿紙麻盃

Thầy ẩn mà nom một khi. Thấy Công Uẩn thì sấp giấy mà bôi.

Thiên Nam, 74b

◎ Đãi bôi: tử tế đầu lưỡi.

𱜢埃易固𢚸眞實 於世信之𠰘待盃

Nào ai dễ có lòng chân thật. Ở thế [ở đời] tin chi miệng đãi bôi.

Ức Trai, 37a

盃 bui
#C2: 盃 bôi
◎ Duy chỉ có, riêng có.

盃固蔑念庒女豸 道濫昆免道濫碎

Bui có một niềm chăng nỡ trễ. Đạo làm con lẫn đạo làm tôi.

Ức Trai, 4b

盃柴丘陀羅燒翁修定綽衛茹

Bui thầy Khâu Đà La theo ông Tu Định rước về nhà.

Cổ Châu, 2a

埃咍准圭𠊚盃 蔑姉蔑㛪

Ai hay, chốn quê người bui một chị một em.

Tế văn, 124b

〄 Chỉ tùy ở một ai, mặc cho.

𠀲於𫅷意浪 盃娘所遣

Đứa ở già ấy rằng: Bui nàng thửa khiến.

Truyền kỳ, I, Khoái Châu, 20a

盃 bùi
#C2: 盃 bôi
◎ Vị béo, ngon miệng.

丐蜆盃盃曳消

Cái hến bùi bùi dễ tiêu.

Ngọc âm, 59a

盃 vôi
#C2: 盃 bôi
◎ Như 灰 vôi

瓶盃号𱺵灰瓶 白匙窖達 号浪時盃

Bình vôi hiệu là “khôi bình”. “Bạch chủy” khéo đặt hiệu rằng thìa (chìa) vôi.

Ngọc âm, 40a

盃 vội
#C2: 盃 bôi
◎ Mau, gấp, sớm.

恒特体孛莽法 盃特𬯩𲉤

Hằng được thấy Bụt mảng [nghe] pháp, vội được rời ra [giải thoát].

Phật thuyết, 38b

杜達末淩麻咯 牢庄{阿盃}折

Dỗ thét mắt trừng mà lác [quở mắng] “Sao chẳng vội [sớm, mau] chết”.

Phật thuyết, 37b

盃 vui
#C2: 盃 bôi
◎ Tâm trạng thích thú, sảng khoái, hài lòng.

莽昆圭盃明強戈常

Mảng [nghe] con khỏe, vui mừng càng qua thường [gấp bội].

Phật thuyết, 13a

古朝𪬪律覃盃盃 𡽫浄 湄淡牟束束

Cỏ chiều gió lướt đượm vui vui. Non tạnh mưa dầm màu thúc thúc.

Hoa Yên, 31b

笣𬈋棹竹𬈋茹 特趣盃𣈜 𣎃戈

Vầu làm chèo, trúc làm nhà. Được thú vui ngày tháng qua.

Ức Trai, 16a

旦𣈜娄茹𧘇生特沒昆𡛔卒冷達先𱺵夭庯 嚕槎那𱻊𱺵盃明

Đến ngày sau, nhà ấy sinh được một con gái tốt lành, đặt tên là Yêu-phô-lô-tra-na nghĩa là vui mừng.

Bà Thánh, 1b

𧽈㗂鐘㗂鼓麻盃明𦷾

Dấy tiếng chuông tiếng trống (cổ) mà vui mừng đấy.

Thi kinh, I, 3b

䐗堵𧜖𧝓蒸盃㐌 辱鞍馭蒸𪠞

Chửa đủ chăn đệm chưng vui, đã nhọc yên ngựa chưng đi.

Truyền kỳ, IV, Nam Xương, 5b

欺盃𪠿唶頭厦 噌浪 翁子庒兮易唯

Khi vui rúc rích đầu hè. Tâng rằng ông Tý chẳng hề dẻ duôi.

Trinh thử, 6b