Tự Điển Chữ Nôm Dẫn Giải
Nôm Characters with Quotations and Annotations
GS.TSKH Nguyễn Quang Hồng.

Quốc Ngữ hoặc Hán-Nôm:

Phần giải nghĩa
最 chui
#C2: 最 tối
◎ Như 碎 chui

田鰍丐宅最盆

“Điền thu”: cái chạch chui bùn.

Ngọc âm, 58a

最 tõi
#C2: 最 tối
◎ Tìm tõi: Như 隊 tõi

辞官聀决𠫾尋最 𱴸𠳒 誓啫貝家人

Từ quan chức quyết đi tìm tõi (tòi). Nặng lời thề giã với gia nhân.

Hiếu văn, 21a

最 tối
#C1: 最 tối
◎ Ban đêm. Tối ngày: suốt ngày (từ sớm đến đêm).

船𫵈群掉拯肯杜 𡗶班最約𧗱𱏫

Thuyền mọn còn chèo chăng khứng đỗ. Trời ban tối, ước về đâu.

Ức Trai, 8a

󰣑温经史最盘文章

Sớm ôn kinh sử, tối bàn văn chương.

Phan Trần, 2b

𣇜𣋽𩙌𣻆𪱅𪱆𤋵 班朝𩄲合最𦝄𤐝

Buổi sớm gió tuôn, trưa nắng giãi. Ban chiều mây họp, tối trăng soi.

Xuân Hương, 16a

𣋽迻宋玉最尋長卿

Sớm đưa Tống Ngọc, tối tìm Trường Khanh.

Truyện Kiều, 26b

𠄼間茹𦹵湿离卑 𡉦最 𣎀𣌉𱫛立𤍶

Năm gian nhà cỏ thấp le te. Ngõ tối đêm khuya đóm lập lòe.

Yên Đổ, 13b

粓茹主𢱖最𣈗

Cơm nhà chúa, múa tối ngày.

Nam lục, 27b

〄 Tối mắt: mù mắt.

𱒢平固埃最末跪真 咍𱺵㝵崙 欺𤯩吏庄群最末 共庄固疾之

Ví bằng có ai tối mắt, què chân hay là người lùn, khi sống lại chẳng còn tối mắt, cùng chẳng có tật chi.

Thánh giáo, tr. 75

各柴連哭 共昏 真㝵 喡󰝡沒几最末旦帝敬壳㝵

Các thầy liền khóc, cùng hôn chân Người và đem một kẻ tối mắt đến đấy kính xác Người.

Bà Thánh, 5a

◎ Tức tối: bực tức khó chịu.

肝強息最 𦛌強㤕賖

Gan càng tức tối, ruột càng xót xa.

Truyện Kiều, 59b

最 túi
#C2: 最 túi
◎ Như 碎 túi

𫼳最農包俸俸𠸽𱺵

Mang túi nong vào bổng bổng (bồng bồng) chìa ra.

Ngọc âm, 51b

〄 Tư túi|Tây túi: giấu giếm chuyện gì đó nhằm trục lợi.

呵拯变移 共世態 仍謳私最固神明

Há chẳng biến dời cùng thế thái. Những âu tư túi có thần minh.

Ức Trai, 33b

𱥯挼初𨍦敢鬪𱜢 事尼西最𤳷払毛

Mấy nỗi xưa (sơ) sau dám giấu nào. Sự này tây (tư) túi bởi chàng Mao [Mao Diên Thọ].

Hồng Đức, 66b