Tự Điển Chữ Nôm Dẫn Giải
Nôm Characters with Quotations and Annotations
GS.TSKH Nguyễn Quang Hồng.

Quốc Ngữ hoặc Hán-Nôm:

Phần giải nghĩa
強 càng
#C2: 強 cường
◎ Tiếng trỏ mức độ tăng thêm.

莽昆圭盃 明強戈常

Mảng [nghe] con khỏe, vui mừng càng qua thường [gấp bội].

Phật thuyết, 13a

麻㝵特功帶世時強特福𨕭𡗶女

Mà người được công dưới thế thì càng được phúc trên trời nữa.

Bà Thánh, 5a

所𥪞意固娘翠綃強𥙩𫜵𡮈措𡨧惵

Thửa trong ấy có nàng Thúy Tiêu, càng lấy làm nhỏ thó tốt đẹp.

Truyền kỳ, III, Thúy Tiêu, 44b

強弹強笛強迷 強挗𢴑調強犀再𢚸

Càng đàn càng địch càng mê. Càng day dứt điệu, càng tê tái lòng.

Cung oán, 5b

吏強迷𢠨心神 吏強𥪸朗秦銀𫽄𦋦

Lại càng mê mẩn tâm thần. Lại càng đứng lặng tần ngần chẳng ra.

Truyện Kiều, 3a

強 cẵng
#C2: 強 cường
◎ Hẵng, hãy cứ.

暫權強𫳘瓯鐄 敬天𫀅治 朝廷󱚢𦋦

Tạm quyền cẵng giữ âu vàng. Kính thiên xem trị triều đình vào ra.

Thiên Nam, 109b

辰𱙘強據𦖑些䀡此

Thì bà cẵng cứ nghe ta xem thử.

Thạch Sanh, 2a

強從且底除𦝄木㐌著

Cẵng thong thả, để chờ trăng mọc đã chứ.

Thạch Sanh, 6b

強 cường
#A1: 强 → 強 cường
◎ Mạnh mẽ. Thắng thế.

因牢眉固凶 𡁝争強

Nhân [cớ] sao mi cố hung hăng tranh cường.

Thiên Nam, 29b

󱙹旗埃敢爭強 𠄼𢆥雄據 𱥺方海瀕

Trước cờ ai dám tranh cường. Năm năm hùng cứ một phương hải tần.

Truyện Kiều, 52a

〄 Dâng cao, dâng trào.

白俗蒙欺渃強

Bạch tuộc mong khi nước cường.

Ngọc âm, 58b

強 cưỡng
#A1: 強 cưỡng
◎ Thúc ép, buộc phải theo ý mình.

眾眉 預𱜢強𥙩𦀊𬘂共添纀

Chúng mày dự nào [can chi] cưỡng lấy dây dợ (rợ) cùng thêm buộc.

Truyền kỳ, I, Mộc miên, 42a

強 gàn
#C2: 強 cường
◎ Quải gàn: trở ngại, ngăn trở.

𱥯𠲖相数 渚安 咍𱺵爲𡨸紅顔掛強

Mới e tướng số chửa an. Hay là vì chữ hồng nhan quải gàn.

Sơ kính, 17b

強 gắng
#A2: 強 cưỡng
◎ Như 亘 gắng

揭愁駭強𫜵清 著𢧚底露風 声𫥨外

Cất sầu hãy gắng làm thinh. Chớ nên để lộ phong thanh ra ngoài.

Phù dung, 15a

唒貧寒拱強𫜵鮮

Dẫu bần hàn cũng gắng làm tươi.

Thạch Sanh, 7a

強 gượng
#A2: 强 → 強 cưỡng
◎ Cố gắng, gắng sức.

些庄羅拯悶盃 待昆賢強添𩚵䬰

Ta chăng là chẳng muốn vui đợi con hiền, gượng thêm cơm cháo.

Truyền kỳ, IV, Nam Xương, 4a

𫽄仍䔲荄命 強㕵 吏調雅涅世添唭

Chẳng những đắng cay mình gượng uống. Lại điều nhè nhẹt (nát) thế thêm cười.

Sô Nghiêu, 13b

〄 Miễn cưỡng, không hẳn theo ý muốn.

所㝵意料拯特塊強及 𦖑隊

Thửa người ấy liệu chẳng được khỏi, gượng gập nghe đòi.

Truyền kỳ, III, Đông Triều, 38b

𢝙𱺵𢝙強矯𱺵 埃知音妬漫𣻕 貝埃

Vui là vui gượng kẻo là. Ai tri âm đó mặn mà với ai.

Truyện Kiều, 26b