Tự Điển Chữ Nôm Dẫn Giải
Nôm Characters with Quotations and Annotations
GS.TSKH Nguyễn Quang Hồng.

Quốc Ngữ hoặc Hán-Nôm:

Phần giải nghĩa
占 chăm
#C2: 占 chiêm
◎ Chuyên tâm, một mực như thế, mải miết.

体孛中林占占丕庄損

Thấy bụt [tượng Phật] trong rậm chăm chắm vậy, chẳng tổn.

Cổ Châu, 17b

占占蔑𬌓𢚸葵向陽

Chăm chăm một tấm lòng quỳ hướng dương.

Phan Trần, 17b

占 chắm
#C2: 占chiếm
◎ Chắm chắm (chăm chắm): vẻ trang nghiêm, vững chãi.

体孛中林占占丕庄損

Thấy bụt [tượng Phật] trong rậm chăm chắm vậy, chẳng tổn.

Cổ Châu, 17b

𠃩重占占𡾵皇 極 𠄼福熙熙𠁑庶民

Chín trùng chăm chắm ngôi hoàng cực. Năm phúc hây hây dưới thứ dân.

Hồng Đức, 1a

占 chấm
#C2: 占chiếm
◎ Chạm tới.

高蔑丈奇𨑮彙 補𩯀昂𦝄乳 占𧤁

Cao một trượng, cả mươi vừng. Bỏ tóc ngang lưng vú chấm sừng [Bà Triệu].

Hồng Đức, 76b

占 chém
#C2: 占 chiếm
◎ Chém cha: tiếng chửi, tỏ sự giận dữ.

几撘𧜖𱽐几冷㳥 占吒丐刧𥙩𫯳終

Kẻ đắp chăn bông kẻ lạnh lùng. Chém cha cái kiếp lấy chồng chung.

Xuân Hương, 2b

占 chễm
#C2: 占 chiếm
◎ Chễm chệ: dáng ngồi bệ vệ, vẻ kẻ cả.

𥪝民𱥯仉特朋碎 占治𥢆命沒詔𡎢

Trong dân mấy kẻ được bằng tôi. Chễm chệ riêng mình một chiếu ngồi.

Thạch Sanh, 11b

占 chiêm
#C1: 占 chiêm
◎ Chiêm bao: giấc mơ khi ngủ.

店恒占包 体昆𡛔默襖綠傷呌嗔命

Đêm hằng chiêm bao thấy con gái mặc áo lục thương kêu xin mạng.

Truyền kỳ, IV, Nam Xương, 8b

𣇜𣈜制𡏢淡𠎣 𥃱𠫾率𧡊應連占包

Buổi ngày chơi mả Đạm Tiên. Nhắp đi thoắt thấy ứng liền chiêm bao.

Truyện Kiều, 5b

◎ Người Chăm, nước Chiêm Thành (Cham-pa).

樂占𠿈𠯇窖排

Nhạc Chiêm rầu rĩ khéo bày.

Đại Nam, 30b

〄 Vụ lúa thu hoạch vào mùa hè.

娄迡魯占倘南

Lâu chầy lúa chiêm tháng Năm.

Ngọc âm, 31b

秃務秃占駭群𡗉

Thóc mùa thóc chiêm hãy còn nhiều.

Yên Đổ, 16b

占 chiếm
#A1: 占 chiếm
◎ Đoạt lấy, giành giữ được.

海若析𢧚梗 桂子 江妃占特職蟾宮

Hải nhược chiết nên cành quế tử. Giang Phi chiếm được chức thiềm cung.

Ức Trai, 68a

𣈜𨍦吏 占榜春戾之

Ngày sau lại chiếm bảng xuân lệ [lo] gì.

Thiên Nam, 96b

占 chim
#C2: 占 chiêm
◎ Động vật có lông vũ, có cánh để bay.

占結固号浮鷗 泠汀密渃欽卢合弹

Chim két có hiệu “phù âu”. Lênh đênh mặt nước khóm lau họp đàn.

Ngọc âm, 53b

占 xem
#A2: 占 chiêm
◎ Quan sát, suy ngẫm, nhận xét.

院𡨸忠 勤朱論道 渚制𪔠貝𥘷占輕

Vẹn chữ (giữ) trung cần cho trọn đạo. Chớ chơi trống bỏi, trẻ xem khinh.

Hồng Đức, 60a