Poems of Hồ Xuân Hương : 詠𠊚𣜾荒 - Vịnh người chửa hoang


詠𠊚𣜾荒Vịnh người chửa hoang
奇𢘝朱𢧚化𢷣揚
餒𢚸払固別庒払
緣天渚𧡊儒頭育
分了𫳵㐌掋湼昂
丐罪𤾓𢆥払𠹾奇
𡨸情没塊妾吀𫼳
𬋩包𠰘世𠳒征壢
空固仍𦓡固買頑
Cả nể cho nên hoá dở dang
Nỗi niềm chàng có biết chăng chàng.
Duyên thiên chưa thấy nhô đầu dọc
Phận liễu sao đà đẩy nét ngang
Cái tội trăm năm chàng chịu cả
Chữ tình một khối thiếp xin mang
Quản bao miệng thế nhời chênh lệch
Không có, nhưng mà có, mấy ngoan.
Ghi chú
Với người phụ nữ tầng lớp trên, việc chửa hoang có thể bị trừng phạt bởi voi dày (bắt nằm đó để cho voi dày déo lên bụng, giết chết cả người mẹ và đứa con chưa sinh.) Với người nông dân, về mặt xã hội còn tự do hơn trong việc gặp gỡ tình dục, có câu tục ngữ mà Hồ Xuân Hương dường như ủng hộ:
Không chồng mà chửa mới ngoan.
Có chồng mà chửa thế-gian sự thường.
Nguyên bản trong chữ Nôm đầy những việc chơi chữ qua âm thanh cũng như chơi chữ qua hình ảnh bởi việc cắt nét chữ viết. Chẳng hạn, nét ngang viết giữa chữ nôm 了 liễu dành cho “liễu/gái” biến nó thành chữ “con” 子 tử, hàm ý có chửa. Ngang cũng tạo ra việc chơi chữ nghĩa là “mâu thuẫn” và “chu vi.” Nét sổ xuống, hay dọc, trên chữ “thiên” 天 làm đổi nghĩa thành “phu” 夫. Bên cạnh đó, đầu dọc trong câu ba cũng có nghĩa “đầu,” hàm ý việc sinh con. Không thực hiện được “tình yêu định mệnh,” người phụ nữ chưa hoàn chỉnh.