Tự Điển Chữ Nôm Dẫn Giải
Nôm Characters with Quotations and Annotations
Prof. Nguyễn Quang Hồng.

Quốc Ngữ or Hán-Nôm:

Entry
橘 kít
#C2: 橘 quất
◎ Tiếng láy trong Kéo cưa kéo kít: kéo cưa đẩy qua đẩy lại.

捁鋸捁橘 咹𠃣咹饒 𦣰𱏫𪿀帝 奴𥙩𠅎鋸

Kéo cưa kéo kít (quýt). Ăn ít ăn nhiều. Nằm đâu ngủ đấy. Nó lấy mất cưa.

Lý hạng B, 178b

橘 quắt
#C2: 橘 quất
◎ Quái quắt: trỏ loài yêu ma làm gở.

係𣈜 𨎠恠橘調𪽝物意丕

Hễ ngày trước quái quắt đều bởi vật ấy vậy.

Truyền kỳ, III, Đông Triều, 36a

橘 quất
#A2: 橘 quất
◎ Loài cây quýt làm cảnh.

𣻃凡庒絆鼎丁 󰡎松冲橘欧停𱺵低

Bụi phàm chẳng bện đỉnh đinh. Dưới tùng trong quất âu đành là đây.

Hoa tiên, 3b

#C2: 橘 quất
◎ Lẩn quất: lẩn khuất, long đong.

蔑身吝橘 塘科目

Một thân lẩn quất đường khoa mục.

Ức Trai, 6a

免主 𨤵槐車吝橘 汝茄塘杏馭挰扛

Mến chúa dặm hòe xe lẩn quất. Nhớ nhà đường hạnh ngựa dềnh dàng.

Hồng Đức, 68a

〄 Quanh quất: loanh quanh, vòng vèo.

恰園縈橘𣦛𬏓𠦳琰

Khắp vườn quanh quất thẳng [có đến] vài ngàn dặm.

Truyền kỳ, III, Na Sơn, 15a

咥觥咥橘之𫢩 菓拯拥坦牢咍木𪴉

Chối quanh chối quất chi nay. Quả chẳng rụng đất sao hay mọc mầm.

Thiên Nam, 71a

〄 Quanh quất: ở đâu đó gần xung quanh đây.

原𠊛觥橘兜賖 户金𠸜重本茹簪纓

Nguyên người quanh quất đâu xa. Họ Kim tên Trọng vốn nhà trâm anh.

Truyện Kiều, 4a

〄 Quất nhiễu: quanh quẩn.

𧵆姑朱便册畑 路𱺵橘渺准 繁花之

Gần cô cho tiện sách đèn. Lọ là quất nhiễu chốn phồn hoa chi.

Phan Trần, 8b

橘 quýt
#A2: 橘 quất
◎ Cây cùng họ với cam, nhưng quả nhỏ và mỏng vỏ hơn.

𠦳頭柑橘意羅碎

Ngàn đầu cam quýt ấy là tôi [tôi tớ].

Ức Trai, 8a

柑橘苔園意仍碎

Cam quýt đầy vườn, ấy những tôi [tôi tớ].

Hồng Đức, 27b

桃𠎣㐌𤊰𢬣凡 時援梗橘朱甘 事𠁀

Đào tiên đã bén tay phàm. Thì vin cành quýt cho cam sự đời.

Truyện Kiều, 18a

橘𫜵柑𠹾

Quýt làm cam chịu.

Nam lục, 15b

𣎃𠃩辰橘𧺃𫆮

Tháng Chín thì quýt đỏ trôn.

Lý hạng, 13a

〄 Vật có dáng tròn như quả quýt.

荷包𠰩𱕠鉑𡥵 銅壼果橘 𨧟鐄㧅𢬣

Hà (hầu) bao rủng rỉnh bạc con. Đồng hồ quả quýt, nhẫn vàng đeo tay.

Lý hạng B, 191a

#C2: 橘 quất
◎ Quýt chè: loài chim nhỏ, còn gọi chích chòe.

盤泊𢚸閑丐橘茶

Bàn bạc lòng nhàn cái quýt chè.

Ức Trai, 28b

◎ Qua quýt: làm sơ sài, qua loa.

役送塟㖫𠯹戈橘 祝 朱柴𠬠谷𨢇𫮦

Việc tống táng lăng nhăng qua quýt. Chuốc cho thầy một cốc rượu be.

Yên Đổ, 13a